Smokkelroute

Wandelen over smokkelpaden spreekt tot de verbeelding, roept misschien wel romantiek en nostalgie op. Download hier een kaart

Smokkelen begon uit pure armoede. Wonen langs een landsgrens was dan een voordeel, omdat alles moest gedragen worden. In de 21ste eeuw is de wereld een dorp en vliegen we de aarde rond. In 1831 werd de landsgrens tussen Nederland en België vastgelegd. Door het invoeren van verschillende accijnzen en belastingen in beide landen, kwam de smokkelhandel op gang. De komst van de Europese Gemeenschap betekende de doodsteek. In die tussentijd vonden de grensbewoners een nieuwe inkomstenbron. Aan de grensovergang op de grote verkeerswegen stonden douanebeambten die toezicht op het goederentransport hielden en invoertaks inden. Veld- en voetwegen door bos en natuur vormden de uitweg voor het overbrengen van handelswaar.

Het geschiedde meestal tijdens donkere winterdagen, ‘s nachts en overdag. Men vervoerde de plunjezak per fiets of te voet. Karwei voor de sterke, de slimme, de spitsvondige, de durver. In principe verhandelde men alles. Het begon met zout omdat België geen en Nederland 9 cent accijns hief. Zout was het enige middel om vlees en haring te bewaren. Zeep, zakken lompen voor de papierfabricage, dure stukken kant, kerkboeken, tabak, petroleum, nylonkousen, vee, likeur en boter werden eveneens gesmokkeld.

Vaak was het uit pure armoede. De commiezen (douanebeambten) hielden toezicht en elke overtreder verscheen voor de rechter en kreeg een straf van 5 tot 15 gulden of een celstraf van 3 tot 15 dagen, maar kinderen jonger dan 10 gingen vrijuit. Dus zette men ook kinderen in.

Tijdens W.O. 1 plaatste de Duitse bezetter een driedubbele elektrische prikkeldraad tussen Nederland en België, maar toch kon de Rechtbank van Breda in 1915 smokkelzaken niet meer verwerken omdat ze zo talrijk waren.

Men trof maatregelen. Zo mocht o.a. niemand meer binnen een strook van 200m van de grens komen. Later vaardigde men een bevel uit dat men zonder waarschuwing op een smokkelaar mocht schieten. Fietsen en kleding werden aangepast om smokkelwaar te verbergen. Vrouwen, opvallend snel overduidelijk zwanger, verzocht men voor verhoor op het douanekantoor en liet men naast een gloeiendhete kachel plaatsnemen. Al snel werd de harde roomboter vloeibaar...

Een dagprogramma waarvan de totale afstand van de wandelroute heen en terug 16km is, terwijl je geniet van het beekdal dat door de Dommel werd gevormd en de uitgestrekte heide, tussen weiden of door de straten van het pittoreske Borkel. Je kan kiezen tussen verschillende routes.

De basisroute langs de Dommel met is met WITTE pijltjes gemarkeerd.

• Basisroute (rood) langs de Dommel, met op 6 plaatsen een overstapje over prikkeldraden.
• Variatie langs voetpad (blauw)
• Variatie langs landbouwwegen (groen)
• Variatie langs het Turfven (geel)